Demotie … what’s in a name

Ik publiceerde eerder deze week een tweet die voor heel wat reactie zorgde.
En terecht.
Ik gebruikte in de tweet de term “demotie”, het thema van mijn boek “Een stap terug? Ik denk er niet aan!” dat in mei 2016 werd gepubliceerd. Een taboe dat nog altijd heel erg aanwezig is in de maatschappij, in onze bedrijven en dat ik nu net wil doorbreken door mijn boek.
De reactie ging als volgt: « Ik ben helemaal mee, Brigitte, dat weet je. Maar waarom blijven we dit steevast demotie en een stap terug noemen? Met de negatieve connotatie die eraan vasthangt? Noem het anders werken, een stap in een nieuwe of andere richting, een loopbaanwending of -aanpassing #kiespositief »
En daar zat ik dan, want inderdaad hoe probeer je een taboe te doorbreken zonder het taboe bij de naam te noemen.
Heel lang geleden, in de beginjaren van mijn loopbaan werkte in de afdeling “Kwaliteitszorg” van de toenmalige BBL. Ik kreeg toen het etiket “Quality Jane” opgeplakt ….
Vandaag voel ik me soms rondlopen met het “Miss demotie” etiket.
En daar heb ik helemaal geen moeite mee!
Ik weet uit ervaring dat die “stap terug” mijn mooiste en meest waardevolle loopbaanstap was, dat het aan de ene kant een bittere pil was om te slikken, maar aan de andere kant het begin van een nieuw leven.
En ja, het is “een stap in een nieuwe richting, een loopbaanwending of loopbaanaanpassing”. Anderen kiezen ook voor de term “remotie”, met de idee van terug te veren.
Maar hoe maak je dan duidelijk dat er een – reële of gevreesde – pijn aan vasthangt.
Dat het hier gaat om een loopbaanwending die in vele gevallen nog wordt geassimileerd met ‘falen’: je wordt niet meer goed genoeg bevonden voor je huidige functie; je voelt je een ‘loser’. Wie vertelt immers graag op feestjes aan collega’s of vrienden dat hij een functie gaat uitoefenen op een lager niveau? Dat het voelt alsof hij op een zijspoor is beland? Dat hij bang is om niet meer te kunnen voorzien in zijn levensonderhoud en dat van zijn gezin?
Hoe maak je met een andere term ook duidelijk dat deze loopbaanstap indruist tegen de hiërarchische cultuur die nog altijd heerst in vele bedrijven, de hokjesmentaliteit, de barema’s, de graden, …
Ik ben er nog niet uit.
Door het anders te noemen stellen de we deze loopbaanstap uiteraard in een positief voetlicht. We maken duidelijk dat het een loopbaanstap is die niet perse negatief hoeft te zijn. Dat alles afhangt van hoe je ernaar kijkt, van je aanpassingsvermogen, van hoe soepel je kunt omgaan met veranderingen. Een stap terug is immers geen eindstation. Je bent niet per se uitgerangeerd. Dikwijls is het de juiste stap op het goede moment om meer levensvreugde te krijgen.
Maar als we een andere term gebruiken spreken we niet meer over waar het echt om gaat.
Namelijk het doorbreken van een torenhoog taboe.